Wat kost hittestress in de kraamstal?
Hittestress heeft een grote invloed op de technische resultaten van een varkensbedrijf. Dit geldt zowel bij de vleesvarkens, de biggen als de zeugen in de kraamstal. De financiële resultaten lijden er natuurlijk ook onder. In de VS schatten ze de jaarlijkse schade door hittestress voor de gehele varkensindustrie op 300 miljoen dollar.
Ardol zoekt in dit artikel uit wat de effecten van hittestress zijn in de kraamstal en de financiële implicaties hiervan. (zie artikel: Effect van hittestress op de bedrijfsresultaten in de kraamstal).
Dus hoe groot is nu die impact? Wat kost hittestress nu eigenlijk in de kraamstal? Het korte antwoord is dat hittestress in de kraamstal een goed draaiend bedrijf met 500 zeugen minstens € 10.000 / jaar kost.
Ardol heeft dit te berekend aan de hand van 2 parameters afkomstig van de best presterende bedrijven in Nederland en België. Het afbigpercentage en het aantal gespeende biggen per worp. Door een gemiddelde te berekenen van al deze bedrijven filteren we de "factor bedrijfsmanagement" als het ware uit de resultaten.
Het lange antwoord is dat hittestress een dergelijk complex probleem is dat zich niet laat vatten in 1 of 2 kengetallen. Denk maar aan spijsverteringsproblemen, plotse sterfte en verminderde kwaliteit van biggen door het achterblijven van de groei. Dit wordt natuurlijk her- en erkend door alle varkenshouders en erfbetreders. De effectieve kost van hittestress kan dus snel oplopen tot een veelvoud van deze € 10.000 per bedrijf.
Behoort jouw bedrijf voor onderstaande punten niet tot de top? Dan is de invloed van hittestress in de kraamstal op jouw bedrijf waarschijnlijk nog vele malen groter.
1) Invloed van hittestress op het afbigpercentage
- Gemiddelde van deze topbedrijven: 87,3 %
- Gemiddelde in de beste maanden: 87,9 %
- Gemiddelde in de minst goede maanden: 86,27 %
Verschil tussen de beste en minst goede maanden: 1,63 %
De WUR berekent de economische waarde van 1% afbigpercentage als volgt. Bij een afbigpercentage van 85% (landelijk gemiddelde) zijn de opbrengsten per gemiddeld aanwezige zeug ca € 1.400 per jaar. Als het afbigpercentage 1% zou toenemen, dan zijn de opbrengsten 1.400 * 86/85 = € 1.416,50. 1% afbigpercentage heeft dan een waarde van € 16,50 per zeug per jaar (aanname dat kosten gelijk blijven).
Dus: € 16,50 * 1,63 = € 26,90 / zeug / jaar
We zien echter dat de effecten van hittestress gedurende een 4-tal maanden spelen per jaar. (zie resulaten : Effect van hittestress op de bedrijfsresultaten in de kraamstal)
€ 26,90 * 4/12 = € 9,00 / zeug
Voor een topbedrijf van gemiddelde grootte (500 zeugen) kost een te warme zomer € 4. 500 euro aan een verlaagd afbigpercentage.
2) Invloed van hittestress op het aantal levende geboren biggen
- Gemiddelde van deze topbedrijven: 16,2
- Gemiddelde in de beste maanden: 16,37
- Gemiddelde in de minst goede maanden: 15,9
Verschil tussen de beste en minst goede maanden: 0,47 big
Elke levend geboren = € 26,00 * 0,47= € 12,20 € / worp
Nemen we een gemiddeld bedrijfgrootte van 500 zeugen
- 500 * 2,37 = 1185 worpen per jaar
- 99 worpen / maand
- Het effect van hittestress speelt gedurende 4 maanden (zie resulaten : Effect van hittestress op de bedrijfsresultaten in de kraamstal)
€12,20 * 99 * 4 = € 4.831
Voor een topbedrijf van gemiddelde grootte (500 zeugen) kost een te warme zomer € 4. 831 aan minder levend geboren biggen.
3) Invloed van hittestress op het aantal gespeende biggen per worp
- Gemiddelde van deze topbedrijven: 14,1
- Gemiddelde in de beste maanden: 14,18
- Gemiddelde in de minst goede maanden: 13,86
Verschil tussen de beste en minst goede maanden: 0,32
Elke gespeende big = € 40,00
€ 40,00 * 0,32 = € 12,80 / worp
Nemen we een gemiddeld bedrijfgrootte van 500 zeugen
- 500 * 2,37 = 1185 worpen per jaar
- 99 worpen / maand
- Het effect van hittestress speelt gedurende 4 maanden (zie resulaten : Effect van hittestress op de bedrijfsresultaten in de kraamstal)
396 x € 12,80 = € 5.070
Voor een topbedrijf van gemiddelde grootte (500 zeugen) kost een te warme zomer € 5.070 aan minder gespeende biggen.
Conclusie
De schade van hittestress in de kraamstal door een minder goed afbigpercentage bij de zeugen gecombineerd met minder gespeende biggen loopt voor een topbedrijf met 500 zeugen al snel op tot bijna € 10.000. Dit is enkel de financiële schade op de productieresultaten in de kraamstal. Spijsverteringsproblemen, plotse sterfte en verminderde kwaliteit van biggen is in deze berekening nog niet meegenomen. De effectieve kost van hittestress kan dus snel oplopen tot een veelvoud van deze € 10.000 per bedrijf.
