Bezpłodność sezonowa: przyczyny, koszty oraz odpowiedź na pytanie, czy można temu zapobiec?
Lato wciąż trwa w najlepsze, a już pojawiają się pierwsze oznaki bezpłodności sezonowej?! Dobre zrozumienie przyczyn, stojących za bezpłodnością sezonową lub za tzw. przesileniem letnim, może pomóc w zapobieganiu i ograniczaniu negatywnych skutków.
Czym tak właściwie jest bezpłodność sezonowa?
To całkowicie naturalne zjawisko, które z reguły występuje we wrześniu i październiku, kiedy to zdrowe lochy spontanicznie ronią po około 4 tygodniach od inseminacji, pomimo iż przy następnym zapłodnieniu są w stanie utrzymać ciążę. Ten fenomen można z łatwością zobrazować w odniesieniu do niemalże każdej hodowli poprzez szybką analizę danych statystycznych. Oczywiście, lochy instynktownie unikają rodzenia w zimie, a co za tym idzie, w okresie od późnego sierpnia do końca października występują problemy z utrzymaniem ciąży. Wnikliwa selekcja genetyczna jak dotąd nie przyniosła oczekiwanych rezultatów w walce z tą sezonową przypadłością.
W jaki sposób narasta bezpłodność sezonowa?
Bezpłodność sezonowa ma ścisły związek z gwałtownym skracaniem dni. Skracanie długości dnia skutkuje obniżeniem płodności, nie wspominając o redukcji zbliżonego do insuliny czynnika wzrostu IGF-1. (Patrz Rys. 1) IGF-1 to szalenie istotny czynnik wzrostu odpowiedzialny za rozwój ogólny oraz płodność wszelkich ssaków. Co więcej, różnica pomiędzy ciepłymi dniami i chłodnymi nocami dodatkowo potęguje efekt bezpłodności sezonowej u macior.
Fig. 1: Naturalny trend poziomu IGF-1 u lochy niemieckiej rasy landrace
Udana ciąża jest wynikiem subtelnej interakcji pomiędzy hormonami płciowymi lochy, hormonami produkowanymi przez płody, insuliną oraz zbliżonym do insuliny czynnikiem wzrostu IGF-1. Istnieje wiele czynników wpływających na tę interakcję, włączając w to ogólny obrządek, klimat, stres (cieplny), spadek kondycji zdrowotnej itp.
Jakie skutki ciągnie za sobą bezpłodność sezonowa?
Badanie wyraźnie wskazuje, że w okresie jesiennym płodność hodowli spada średnio o 2,8%. Niemniej jednak w przypadku 1 na 4 gospodarstwa ten spadek wynosi ponad 7%.
Według badań przeprowadzonych przez Uniwersytet Wageningen wartość ekonomiczna 1% wskaźnika porodów wynosi 16,5 € / lochę / rok. Efekt sezonowy utrzymuje się przez 2 miesiące z rzędu i pociąga za sobą koszt w wysokości 8 € na lochę, a w przypadku 25% hodowli jest to co najmniej 20 € na lochę.
Ponadto, wyniki badań podkreślają ścisły związek pomiędzy latami z upalnym okresem letnim i wzrostem bezpłodności sezonowej . Globalny ocieplenie klimatu dodatkowo potęguje powagę tego problemu.
W jaki sposób zapobiec bezpłodności sezonowej?
Środki prewencyjne są w stanie zmniejszyć wpływ czynników zewnętrznych na poziomy poszczególnych hormonów.
- Oświetlenie
Z reguły hodowcy świń stosują stałą dyscyplinę oświetleniową – 16 godzin światła i 8 godzin ciemności, przy czym intensywność oświetlenia w kojcu rozpłodowym jest zachowywana na odpowiednim poziomie (100 lux). Niemniej jednak zdecydowanie warto zastosować te same zasady w przypadku kojców ciążowych i porodowych. Podsumowując; stała dyscyplina oświetleniowa w odniesieniu do całej hodowli to czynnik niezbędny dla zniwelowania wpływu skracającego się dnia.
- Klimat
Temperaturę również należy utrzymywać na stałym poziomie. Duże różnice w temperaturach pomiędzy dniem i nocą wywierają szczególnie negatywny wpływ. Zastosuj odpowiednią wentylację i pamiętaj, żeby drzwi pozostawały nieustannie zamknięte, aby uniknąć przeciągów.
- Pasza i zarządzanie kojcem ciążowym
Duża ilość pokarmu (3 kg / dzień) jest szalenie istotna na wstępnym etapie ciąży. Długotrwały, chroniczny stres na początku ciąży prowadzi do ronienia (np. stres związany z ilością zwierząt w zagrodzie). Mniejsze i stałe grupy (do 20 loch) są bardziej narażone, ponieważ z reguły w takich grupach rywalizacja o pokarm jest większa. W dużych, zróżnicowanych grupach bezpłodność sezonowa jest mniejsza, zwłaszcza przy zastosowaniu słomianej podściółki.
- Kondycja
Stan organizmu loszki ma ogromny wpływ na udaną ciążę. Podczas upalnego lata maciory w kojcu porodowym są bardziej narażone na stres cieplny, w związku z czym ich kondycja ulega znacznemu pogorszeniu. Należy podjąć odpowiednie środki zapobiegawcze w trakcie bieżących upalnych okresów, aby przeciwdziałać spadkom płodności na jesieni.
Kluczowe środki zapobiegawcze obejmują: sumienne spłukiwanie zwierząt, podawanie paszy bogatej w węglowodany oraz suplementacja z LIANOL® Ferti od połowy sierpnia do końca października. LIANOL® Ferti stymuluje produkcję czynnika wzrostu IGF-1 w organizmie loszki.
Czynnik IGF-1 wraz z insuliną pobudzą loszki do wyprodukowania dostatecznej ilości hormonów płciowych, które z kolei przełożą się na udaną ciążę.
Korzystaj z lata i staw czoła jesieni z podniesioną głową. Niemniej jednak staraj się zapobiegać głównym problemom zarówno w odniesieniu do siebie, jak i swoich pracowników, stosując środki zapobiegawcze w celu ograniczenia bezpłodności sezonowej. Zapytaj o Lianol® Ferti swojego weterynarza lub specjalistę ds. płodności.
